Mâm cúng Tết Hàn thực mùng 3/3 chuẩn phong tục cần những gì?

Mâm cúng Tết Hàn thực 2025 thường không cần chuẩn bị "mâm cao, cỗ đầy" nên tùy vào điều kiện của gia chủ mà bày biện phù hợp, tuy nhiên một số món được coi là không thể thiếu.

1. Cúng Tết Hàn thực gồm những gì?

Bánh trôi, bánh chay

Đây là 2 món ăn được xem là quan trọng nhất và không thể thiếu trong ngày lễ Tết Hàn thực. Bánh trôi, bánh chay đại diện cho thực phẩm nguội, là sản phẩm từ mùa lúa bội thu tượng trưng cho lòng biết ơn và hy vọng được mưa thuận gió hòa dâng lên ông bà tổ tiên. Và theo dân gian lưu truyền, trong mâm cúng số lượng bánh trôi và bánh chay nên là 5 hoặc 3 bát.

Hương, hoa, trầu cau

Trong lễ cúng dù to hay nhỏ, người Việt đều không thể thiếu nén hương, hoa tươi và trầu cau để trên ban thờ. Do vậy, vào ngày Tết Hàn thực, mâm cúng cũng phải được bày biện đầy đủ những lễ vật kể trên.

Ly nước sạch

Mỗi lần thắp hương gia tiên, gia chủ cần thay một ly nước sạch mới để bày tỏ lòng kính trọng, và dịp Tết Hàn thực cũng không ngoại lệ

Mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả ngày Tết Hàn Thực không cần quá cầu kỳ nhưng nên chọn 5 loại quả theo mùa và màu sắc khác nhau đại diện cho ngũ hành dâng cúng tổ tiên 

2. Bài cúng Tết Hàn thực 2025 chuẩn theo văn khấn cổ truyền Việt Nam

Dưới đây là bài cúng Tết Hàn thực theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam (NXB Văn hóa Thông tin):

Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ, chư vị tôn thần.

Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, cùng chư vị tôn thần.

Con kính lạy cao tằng tổ khảo, cao tằng tổ tỷ, thúc bá, đệ huynh, cô di, tỷ muội họ nội họ ngoại.

Tín chủ chúng con là… ngụ tại…

Hôm nay là ngày… (đọc ngày theo âm lịch) gặp tiết Hàn thực, tín chủ chúng con cảm nghĩ thâm ân trời đất, chư vị tôn thần, nhớ đức cù lao tiên tổ, thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, đốt nén tâm hương, dâng lên trước án.

Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.

Chúng con kính mời các cụ tổ khảo, tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ… (họ của gia chủ) cúi xin thương xót cho con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ con lại kính mời vong linh các vị tiền chủ, hậu chủ ngụ trong nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai âm hưởng, phù hộ cho toàn gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hòa thuận, trên bảo dưới nghe.

Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)

3. Lưu ý khi cúng Tết Hàn thực

Bên cạnh những lễ nghi cần thực hiện, tết Hàn thực cũng có những điều kiêng kỵ quan trọng, bao gồm:

Kiêng cúng bánh trôi nhiều màu: Tết Hàn thực là ngày cúng lễ gia tiên, lễ Phật nên trọng sự thanh tịnh, đơn giản, vậy nên bánh chỉ cúng màu trắng tự nhiên.

Kiêng chuyển chỗ ở: Theo dân gian, vong linh người đã khuất thường theo sát gia đình vậy nên chuyển nhà vào ngày Tết Hàn thực sẽ khiến nhà cửa bị xáo trộn, không tốt lành.

Kiêng chưng hoa quả có gai, vị đắng: Ngụ ý tránh mang đến tai ương, đau khổ, cuộc sống chịu nhiều cay đắng, khó khăn hơn.

Kiêng cúng hoa ly, hoa sứ, hoa vạn thọ: Tránh mang đến vận xui cho gia đình