Chùa Thầy - Điểm đến tâm linh hấp dẫn

Chùa Thầy bao đời nay đã trở thành điểm du lịch tâm linh của người dân Hà Thành. Kiến trúc độc đáo cùng phong cảnh non nước hữu tình càng khiến địa danh này trở nên cuốn hút. Từ lâu, chùa Thầy không chỉ là điểm đến tâm linh, thanh tịnh và linh thiêng mà còn là điểm đến để những người ghé thăm trải nghiệm những nét đẹp văn hoá của làng quê Bắc Bộ.

1. Ngôi chùa cổ kính của Hà Nội

Chùa Thầy còn được gọi với cái tên khác là chùa Cả. Ngôi chùa này tọa lạc ở chân núi Sài Sơn, xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai, thành phố Hà Nội. Chùa cách trung tâm nội thành khoảng 20km về phía Tây Nam. Chùa được xây dựng vào thời vua Lý Nhân Tông và là nơi tu hành của Thiền sư Từ Đạo Hạnh. 

Chùa tọa lạc ở chân núi Sài Sơn, huyện Quốc Oai (Ảnh: Sưu tầm)

Đến với chùa Thầy, bạn sẽ vô cùng ngạc nhiên trước lối kiến trúc xưa độc đáo. Ngay khi đặt chân đến chùa, du khách đã bị thu hút bởi cảnh núi non hùng vĩ. Chùa Thầy được xây dựng theo lối kiến trúc thời nhà Lý với lối xây chữ Tam bao gồm ba chùa nằm song song nhau nằm trên nền cao.

Theo thuyết phong thủy, chùa Thầy được xây dựng tọa lạc trên thế đất hình con rồng. Lưng chùa dựa vào núi Sài Sơn, mặt hướng ra ngọn Long Đẩu, quay mặt về hướng Nam. Phía trước chùa có hồ nước lớn thường được gọi là Long Trì (ao rồng), trong sân có hàm rồng.

Phần chính của chùa Thầy có ba tòa nhà nằm song song nhau là chùa Trung, chùa Thượng và chùa Hạ. Chùa Hạ và chùa Trung được nối với nhau bởi ống muống tạo thành thế hạ công thượng nhất. Trong sân có hai cây cầu là Nguyệt tiên kiều và Nhật tiên kiều nằm tạo thành thế râu rồng độc đáo.

Du khách chiêm ngưỡng kiến trúc của chùa Thầy (Ảnh: Sưu tầm)

2. Những địa điểm tham quan hấp dẫn thuộc quần thể chùa Thầy

2.1. Thủy đình

Được xây dựng vào thời Hậu Lê (1533 – 1789). Thủy đình nằm ở giữa hồ Long Trì gồm 1 gian, 2 dĩ với kiểu phương đình, chồng diêm hai tầng và 8 mái với góc đao cong. Thủy đình chia làm 2 cấp, hai bên cao trên mặt nước, khu vực giữa ngập nước. Đây là nơi để biểu diễn loại hình nghệ thuật rối nước.  

Thủy đình là nơi biểu diễn loại hình nghệ thuật rối nước (Ảnh: Sưu tầm)

2.2. Cầu Nhật Tiên, Nguyệt Tiên

Cầu được xây dựng theo kiến trúc “thượng gia hạ kiều”. Cầu Nguyệt Tiên nằm ở bên phải chùa Cả, nối với bờ hồ lên núi. Còn cầu Nhật Tiên nằm ở bên trái, dẫn ra đảo nơi có đền thờ Tam phủ. Theo tương truyền, hai cầu này được xây dựng vào những năm đầu của thế kỷ XVII bởi Trạng Bùng Phùng Khắc Khoan. 

Cầu được xây dựng theo kiến trúc “thượng gia hạ kiều” (Ảnh: Sưu tầm)

2.3. Đền Tam Phủ

Ngôi đền nằm trên một gò đất cao nổi giữa hồ Long Trì. Đền rộng 5m, dài 7m gồm 3 gian 2 dĩ nhỏ và được xây bằng đá ong đỏ sẫm, 4 lá mái, lợp ngói mũi hài. Kết cấu đền Tam phủ theo kiểu chồng rường bẩy hiên”. Ngôi đền này được xây dựng vào đầu thời nhà Nguyễn. 

2.4. Chùa Hạ

Hay còn được gọi là tiền đường với chiều dài 20m, cao 5.2m, rộng 5m gồm 3 gian 2 chái. Chùa Hạ được xây dựng trên nền với độ cao khoảng 1m so với sân chùa. Bộ vì nóc “giá chiêng – kẻ suốt” với phần mái lợp ngói mũi hài, bốn đầu đao cong vươn lên. Trên bộ mái được trang trí lân, makara, rồng. 

2.5. Nhà cầu

Nhà cầu hay ống muống của chùa Thầy có vai trò nối tiền đường với thượng điện. Thiết kế nhà gồm 1 gian, 2 mái chạy dọc, rộng 4.5m, dài 4.1m với kết cấu 2 bộ vì 4 hàng kẻ góc đỡ đầu mái và 4 hàng chân cột. Bộ vì kèo được thiết kế theo kiểu “kẻ truyền giá chiêng” với các trụ ngắn. Ở vách ngăn gỗ và 2 hàng lan can trang trí chấn song con tiện với nhiều họa tiết trang trí độc đáo. 

Nhà cầu có vai trò nối tiền đường với thượng điện (Ảnh: Sưu tầm)

2.6. Chùa Trung

Hay còn gọi là thượng điện với 3 gian 2 chái, rộng 9.5m, dài 20m, cao 5.5m. Chùa Trung có khám thờ ở bên trong. Kết cấu bộ vì theo kiểu chồng rường – giá chiêng. Phần mái lợp ngói mũi hài kết cấu tàu đao – lá mái với góc đầu đao được uốn cong. Nhờ hệ thống cửa bức bàn gỗ bao hai bên bồi và phía sau mà thượng điện có kết cấu thông thoáng. 

2.7. Chùa Thượng

Chùa Thượng hay điện Thánh được thiết kế 1 gian 2 chái lớn với chiều rộng 11.7m, dài 14.7m và cao 6m. Bộ khung của điện gồm 16 cột quần và 4 cột cái. Vì nóc kiểu “chồng rường con nhị - giá chiêng”. Bên trong điện Thánh rất ít họa tiết hoa văn trang trí. Tuy nhiên, bên ngoài ở 3 mặt ván gỗ bưng lại được chạm khắc tinh tế, cầu kỳ với các đề tài phượng, lân, rồng… Phía sau là hệ thống bậc đá với đôi sấu đá đầu nghê mang đậm phong cách kiến trúc và điêu khắc thời Trần. 

3. Mách bạn những góc check-in đáng giá tại chùa Thầy

Thủy đình

Giữa lòng hồ Long Trì, tòa Thủy Đình nổi lên như bông sen trên mặt nước với những mái đao uốn cong. Đây là điểm nhấn kiến trúc rất ấn tượng mà bạn không nên bỏ qua

Ảnh: Đing Đang

Cầu Nhật Tiên

Cầu mái lợp theo kiểu “ thượng gia hạ kiều “ ( trên là nhà, dưới là cầu ). Cầu Nhật Tiên thông ra Tam Phủ  chụp cầu từ phía này rất đẹp

Ảnh: Đing Đang

Phần nối giữa chùa rung và chùa Thượng

Ở góc này bạn sẽ chụp chọn được chiếc mái đình cong cong

Ảnh: Đing Đang

4. Một vài lưu ý khi check-in

Nên chọn trang phục kín đáo, trang nhã khi đến chùa. Nếu mặc váy thì nên chọn váy dài qua đầu gối.

- Nếu mua lễ tại chùa thì bạn không nên để người dân sắp lễ vì bạn sẽ bị “hét giá” giá cao hơn.

- Có thể mang theo nước uống và đồ ăn để tiết kiệm chi phí.

- Bạn có thể tham quan chùa theo bản đồ vì nếu để người dân thuyết trình bạn sẽ mất thêm khoảng 100.000 – 300.000 VNĐ.

- Nếu muốn mua đồ lưu niệm bạn nên hỏi giá trước và thương lượng để tránh bị ép giá.